BirdLife International tarafından dört yılda bir yayınlanan Dünya Kuşlarının Durumu Raporu, tarımın yaygınlaşması ve yoğunlaşmasının türlerin %73’ü üzerinde baskı oluşturduğunu gösteriyor. Rapora göre ormancılık, istilacı türler, doğal kaynakların sömürülmesi ve iklim bozulması da kuş türlerinin varlığını devam ettirebilmesi üzerinde negatif etkiye sahip faktörler durumunda.
Bununla birlikte rapor, geçmiş çalışmaların bir bileşkesinden oluşuyor. Konuyla alakalı yekpare bir özet niteliğindeki raporun odağına kuşları alması da hayli önemli zira kuşlar gezegendeki en iyi çalışılan grup olduğu için, genel olarak ‘doğanın durumu’ hakkında fikir veriyor.
Kapitalizm Kuşları Yok Ediyor
Çalışma verilerine göre dünya genelinde kuş türlerinin %49’u azalma, sekizde biri yok olma tehdidi altında. Ayrıca kapitalizmin gelişmesiyle koşut olarak düşünülürse 1500 yılından bu yana en az 187 türün neslinin tükendiği doğrulanmış durumda. Bu tükenen türlerin çoğuun adalarda yaşayan endemik canlılar olduğu söylenebilir. Buna karşılık kuşların özellikle tropik bölgelerde de soyu tükeniyor. Örneğin Etiyopya’da, otlakların tarım arazisine dönüştürülmesi, endemik Liben tarlalarında 2007’den bu yana %80’lik bir azalmaya neden oldu.
Bununla birlikte 1970’den bu yana, Kuzey Amerika’da 2,9 milyar bireysel kuş (toplamın %29’u) yok edildi. Tablo, dünyanın diğer bölgelerinde de aynı derecede iç karartıcı – 1980’den beri Avrupa’da 600 milyon kuş (%19) yok edildi ve daha önce yaygın olan türler arasında yaygın ebabil, su çulluğu ve ekin kargasının nesli tükenmeye doğru kayıyor.
Avrupa’da artan mekanizasyon, kimyasalların kullanımı ve arazinin ekinlere dönüştürülmesi sonucunda mevcut kuş türlerinin %57’si yok oldu. Avustralya’da, bol deniz kuşu türlerinin %43’ü 2000 ile 2016 yılları arasında azaldı.
Çiftçilik ve Tomrukçuluk En Zararlı İnsan Faaliyetleri
Rapora göre, dünya çapındaki kuş türlerinin en az %40’ı düşüşte. Tahmin edilebileceği gibi araştırmacılar bahsi geçen kaybın müsebbibi olarak insan faaliyetlerini görüyor. Türsel yok oluşu tetikleyen insan eylemlerinin başını çiftçilik ve tomrukçuluğun çektiği söylenebilir. Bu iki faaliyet küresel olarak en çok tehlike altındaki türlerin %50’sinin azalmasında kilit bir faktör olarak öne çıkıyor.
Bunu istilacı türler (%39), avcılık ve tuzak (%35), iklim değişikliği (%33) ve konut ve ticari gelişme (28) izliyor. Bununla birlikte kuşların yasadışı olarak öldürülmesi – genellikle geleneksel avlanma nedeniyle – yalnızca Akdeniz bölgesinde her yıl tahminen 12 ila 38 milyon bireysel kuşun ölmesi veya ele geçirilmesiyle sonuçlanmakta.
Kaynak: Guardian
