Portekiz; Belçika, Avusturya ve İsveç’in ardından kömürden elektrik üretimini terk eden dördüncü Avrupa ülkesi oldu.
Portekiz, ülkedeki son termik santral olan Pego’yu planlanandan on gün önce kapattığını duyurdu.
Ülke, 2017 yılında Bonn’da gerçekleşen BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 23’üncü Taraflar Konferansı’nda (COP23) imzaladığı deklarasyon ile 2030 yılına kadar kömürden çıkacağını duyurmuştu.
Europe Beyond Coal Kampanya Direktörü Kathrin Gutmann “Portekiz, bir ülke bir kez kömürü bırakmayı taahhüt ettiğinde, aşamalı olarak çıkış hızının kaçınılmaz olarak nasıl hızlandığını gösteren mükemmel bir örnek” ifadelerini kullandı.
Gutmann açıklamasında “Yenilenebilir enerjiye geçişin faydaları o kadar harika ki bir kez başladıktan sonra kömürden mümkün olduğunca çabuk çıkmak mantıklı geliyor” dedi.
Hedeflenen daha hızlı bir kömürden çıkış takvimi
Deklarasyonun imzalanmasından birkaç yıl sonra Portekiz, kömürden çıkış takvimi hızlandırarak son iki termik santralinden biri olan Sines Termik Santrali’ni 2021 yılı başında kapattığını duyurmuştu.
Termik santralin sahibi olan şirket, yaptığı açıklamada kömürden çıkışını hızlandırmasının ‘Avrupa karbonsuzlaşma hedefleri’ ve Portekiz’in yenilenebilir enerjiyi merkeze alan ulusal enerji ve iklim planı ile ortaya çıkan enerji dönüşümü sürecinin doğal bir sonucu olduğunu söyledi. Erken kapanışların ardında kömürlü termik santral işletme maliyetlerinin giderek artması ve güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji teknolojilerinin kömürden çok daha ucuz hale gelmesi yatıyor.
Portekiz’in 2030 hedefini 2021’de başarması, kömürü terk etme konusunda ülkelerin taahhütte bulunduktan sonra sürecin beklenenden hızlı ilerlediğini bir kez daha gösteriyor. Ayrıca enerji üretim dağılımı oransal olarak Türkiye’ye benzerlik gösteren Portekiz, uzmanlar tarafından Türkiye için de bir örnek olarak gösteriliyor.
Avrupa’da kömürden çıkış devam ediyor
Portekiz; Belçika, Avusturya ve İsveç’in ardından kömürden elektrik üretimini terk eden dördüncü Avrupa ülkesi oldu. Portekiz’e ek olarak 2025 yılına kadar Fransa (2022), Slovakya (2023), İngiltere (2024), İrlanda (2025) ve İtalya’nın (2025) da kömürden çıkışlarını tamamlaması bekleniyor. Son olarak, daha önce 2038 hedefi koyan Almanya, yeni koalisyon hükümetinin daha etkili ve hızlı bir şekilde karbonsuzlaşma planı doğrultusunda bu tarihi 2030’a çektiğini duyurmuştu.
Kaynak: Europe Beyond Coal, Yeşil Gazete, EKOIQ
