Yenilenebilir elektrik üretimindeki artışlar, AB ülkelerinin yeraltı gaz depolama seviyelerini Ocak 2022’nin başından bu yılın Mart ayına kadar % 14 artırmasına yardımcı oldu ve Belçika’nın toplam yıllık kullanımına eşit gaz tüketimini yerinden etti. Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin yeni analizine göre, yenilenebilir enerjideki büyüme birliğin enerji güvenliğini arttırdı ve Rusya’nın enerji sektöründe Avrupa üzerindeki etkisini azalttı.
Güneş ve rüzgâr sayesinde 2022/2023 yıllarında yapılan tasarruflar, önümüzdeki kış ısıtma sezonuna gaz stoklarının şimdiden %57’ye ulaşmış olarak başlanacağı anlamına geliyor ki bu oran güneş ve rüzgâr desteği olmaksızın olması gerekenden %15 daha fazladır.
2022 yılında güneş ve rüzgâr Avrupa’nın elektriğinin %22’sini üretirken gaz %20’sini üretti. 2023 yılı da olumlu bir trendle başladı. 2023’ün ilk çeyreğinde AB’de güneş ve rüzgâr, doğalgaza kıyasla %32 daha fazla elektrik üretti. Rüzgâr 141 TWh, kış mevsimine rağmen güneş de aynı dönemde 34 TWh olmak üzere toplam 175 TWh elektrik üretirken gaz 119 TWh elektrik üretti. Yenilenebilir enerji üretimindeki yıllık artış, 2022’de toplam yeraltı gaz depolama (UGS) kapasitesinin %12’sine karşılık gelen 14 milyar metreküp fosil gaz ihtiyacını ve Ocak-Mart 2023’te %2 veya 2,25 milyar metreküp daha fosil gaz ihtiyacını önledi.
Avrupa’da yenilenebilir enerji kaynaklarındaki artış, AB’nin Rus gazına olan bağımlılığını etkiliyor ve enerji güvenliğinin önünü açıyor. Rusya’nın enerji şantajı, ihracatı %46 oranında azaltmasına rağmen gaz gelirlerini 2021’den 2022’ye %42 oranında arttırmasını sağladı ve AB’nin 2022’de Rusya’ya boru hattı gazı ve LNG için yaptığı ödemelerin toplamı 75 milyar Avro’ya ulaştı.
AB’nin Rus gazı ithalatının değeri 2022’deki yüksek seviyelerden düşmüş olsa da AB, gazın sadece dörtte birini almasına rağmen, 2023’ün ilk çeyreğinde Rusya’ya 2021’in aynı dönemindeki miktarda ödeme yaptı.
Enerji analisti ve raporun yazarı Petras Katinas, “Yazı duvarda asılı, rüzgar ve güneş enerjisinin enerji güvenliği ve son birkaç yıldır Putin ve müttefiklerinin elinde yıkıcı sonuçlarına hepimizin tanık olduğu enerji şantajına karşı koruma sağladığına şüphe yok” dedi.
Bu analizdeki bulgular göz önüne alındığında, CREA politika önerileri aşağıdakileri içeriyor:
- AB hükümetleri, fosil yakıtlara ve bunların üçüncü ülkelerden ithalatına olan bağımlılığı azaltmak için temiz enerji ve temiz ısıtmaya daha fazla yatırım yapmalıdır. Bu sadece diğer bölgelere olan bağımlılığı azaltmaya ve AB’nin enerji güvenliğini arttırmaya yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda net sıfır sera gazı emisyonlarına daha hızlı ulaşılmasına da yardımcı olur.
- 2022’de yüksek fosil gaz fiyatlarından etkilenen sanayi sektörü, elektrifikasyon ve temiz enerji kaynaklarına geçiş yoluyla endüstriyel süreçlerde fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltmalıdır.
- AB hükümetleri Rusya’dan gelen boru hattı gazı ve LNG için fiyat sınırlamaları ve/veya ithalat kısıtlamaları getirmelidir.
